Dış dünyayı algılamamızı sağlayan gözlerimiz, vücudumuzun en hassas organlarındandır. Bu nedenle çocuk yaştan itibaren bazı göz bozuklukları yaygın bir şekilde görülür. Göz bozuklukları daha çok ağrı ya da net görememe üzerine yapılan muayene sonucu ortaya çıkar. Miyopi, hipermetropi, astigmatizma ve ileriki yaşlarda karşılaşılan presbiyopi yaygın görülen göz bozukluklarıdır. Göz bozukluklarının tedavisi için gözlük, kontakt lens gibi çözümlerin yanı sıra excimer laser tedavisi kullanılır.
Miyopi
Gözün net görebilmesi için, göze gelen ışınların kırılması ve gözün arka tarafındaki ağ tabaka (retina) üzerinde odaklanması gerekir. Kornea (gözün en ön kısmındaki saydam tabaka) ve lens (göz merceği) gelen ışınları kırar. Göz, ışınları retinada odaklayabilirse gözün kırma fonksiyonu normal seyrinde gerçekleşir. Işınlar retinada odaklanmaz ve bulanık bir görüntü oluşursa kırma kusuru meydana gelir. Göze gelen ışınların retinanın üzerinde değil de önünde odaklanmasına miyopi denir. Miyoplar yakını net görürken uzağı net göremezler.
Belirtileri nelerdir?
Genellikle kalıtımsal olan miyopi, doğuştan ya da çoğunlukla okul çağında (7-10 yaş arasında) belirti verir ve yetişkinlik dönemine kadar artış gösterir. En yaygın göz bozukluklarından olan miyopinin belirtileri, uzaktaki cisimleri bulanık görme, gözleri kısarak bakma, baş ve göz ağrısıdır. Avrupa ve Amerika’da toplumun ortalama yüzde 30-40’ında miyopi görülürken, Asya toplumlarında bu oran yüzde 70’e kadar çıkar.
Nasıl tedavi edilir?
Göz bozukları tedavisinde sıkça kullanılan gözlük ve kontakt lenslerin yanısıra Lasik, Lasek ve PRK gibi laser yöntemleriyle miyopi düzeltilir. Miyopinin düzeltilmesinde kalın kenarlı -içbükey- mercekler kullanılır. Bu mercekler göze gelen ışınların yayarak, görüntünün retinada net bir şekilde oluşmasını sağlar. Bu amaçla 11 yaşından itibaren kontakt lensler de kullanılabilir.
Hipermetropi
Göze gelen ışınların miyopinin tersine, retinanın arkasında odaklanmasına hipermetropi denir. Gözün ön-arka ekseninin normalden kısa olmasına veya kornea ve kristalin lens gibi gözün optik elemanlarının yüzey eğimlerinin fazla düz olmasına bağlı olabilir. Yaygın bir diğer göz bozukluğu olan hipermetropinin belirtileri arasında özellikle yakın mesafeyi net görememe yer alır. Çocuklarda hipermetropi şaşılıkla birlikte görülebilir.
Belirtileri nelerdir?
Göz bozukluğu hipermetropi de genellikle kalıtımsaldır. Başlıca belirtileri özellikle yakını zor görme, baş ve göz ağrısıdır. Özellikle 40’lı yaşlardan sonra, yüksek hipermetropide uzak görmede de bozukluk oluşur.
Nasıl tedavi edilir?
Hipermetropi, ince kenarlı merceklerle, kontakt lenslerle ve laser yöntemiyle düzeltilebilir.
Astigmatizma
Gözün kırma değeri, dikey ve yatay eksendeki kırma güçlerinin ortalamasıdır. Dikey ve yatay eksenin kırma gücü normalde birbirine eşit ya da yakın olmalıdır. Eğer bir eksen diğer eksenden daha fazla ya da daha az kırıyorsa, buna astigmatizma denir. Astigmatlar, nesneleri net ve düzgün göremezler. Kornea normalde yuvarlakken göz bozukluğu astigmatizmada oval, yumurta şeklindedir. Yaygın göz bozukluğu astigmatizmanın, basit miyopik astigmatizma, kompoze miyopik astigmatizma, basit hipermetropik astigmatizma, kompoze hipermetropik astigmatizma ve mixed astigmatizma olmak üzere 5 tipi bulunur.
Belirtileri nelerdir?
Kalıtsal bir göz bozukluğu olan astigmatizma, bulanık görme, çift görme, gölgeli görme, baş ve göz ağrısı gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Astigmatı olan kişiler gece araç kullanırken görmede zorlanırlar. Baktıkları noktasal şekilleri kenarları uzamış ve dağılmış şekilde görürler.
Nasıl tedavi edilir?
Astigmatizmanın teşhisi halinde diğer yaygın göz bozuklukları gibi gözlük, kontakt lens veya lazer ile kişinin iyi görmesi sağlanabilir.
Presbiyopi
Bir diğer yaygın göz bozukluğu da presbiyopidir. Yaşın ilerlemesine bağlı olarak lensin esnekliğini yitirmesi ve gözün yakına odaklanma kapasitesinin düşmesine presbiyopi denir. Presbiyopi 40’lı yaşlardan itibaren yaşa bağlı oluşan yakını görememe sorunudur. Bu göz bozukluğu yaş ilerledikçe tıpkı saçın beyazlaması ve cildin kırışması gibi doğal bir gelişmedir. Presbiyopi, hipermetropiyle karıştırılır. Ancak hipermetropi gerçek bir bozukluk olup, presbiyopi gözün fizyolojik bir değişimidir. Bu iki göz bozukluğunun tedavisi için hipermetropide kullanılan cam tipi kullanılır.
Belirtileri nelerdir?
Presbiyopi; yakındaki ufak yazıları okumada zorlanma, kitabı uzaklaştırarak okuma, uzun okumalarda gözün çabuk yorulmasıyla kendini gösterir.
Nasıl tedavi edilir?
Orta yaşta başlayan bu göz bozukluğu ince kenarlı gözlük camları veya uzak-yakın bir arada kontakt lensler ile düzeltilir. Cerrahi tedavi seçenekleri arasında ise supracor lazer, kamra inlay ve göziçi multifokal lens tedavileri yer alır. Supracor lazer ve kamra yöntemlerinin sadece tek bir göze uygulanması nedeniyle, sağladığı yakın görüş çok tatminkar olmayabilir. Göziçi multifokal lens ameliyatı ise her 2 göze birden uygulandığından, tatminkar bir yakın görüş sağlar. Bu ameliyat teknik olarak katarakt ameliyatına benzer.